آگوست کنت، محور مطالعهی جامعه شناسی استاتیک را نظم حاکم در جامعه میداند. یعنی سیاقی که براساس آن افراد یک جامعه در بین خود نوعی تفاهم به وجود میآورند که در حقیقت ضامن وجود و ادامهی حیات و عملکرد آن جامعه است. برعکس موضوع جامعهشناسی دینامیک که بر اساس پیشرفت و توسعه است. یعنی مطالعهی تکامل جامعه از ورای تاریخ بشریت؛ و در واقع براساس همین نظریه است که آگوست کنت قانون حالات سهگانه خود را ارائه داده است. این تئوری در قالب تئوری تکامل که از دیرباز توسط کنت، مورگان و اسپنسر مطرح شده است و در دوران معاصر افرادی مثل گرهارد و جین لنسکی آن را پی می گیرند جای گرفته است، در این وادی  است که تمامی جوامع در تمامی جنبه های زندگی اجتماعی از مراحل خاص رشد و پیشرفت گذر می کنند و خصوصیت تمام این مراحل حرکت از ساده و ناقص به پیچیده و کامل است.
از میان دیگر جامعه شناسان می توان مارکس و انگلس را نیز صاحب نظریه جامعه شناسی تغییر دانست. آنها اعتقاد داشتند که ریشه تحولات جامعه کاپیتالیستی در تشدید مبارزه بین صاحب ابزار تولید و طبقه کارگر است که سبب از بین رفتن طبقه کاپیتالیستی و به وجود آمدن جامعه ی کمونیستی می شود.
ولی همهی این مفاهیم  در ذات به دنبال چیست؟! جامعه شناسی آیا  تنها  روی  کاغذ و در تئوری ها و فرضیه ها  همواره محور  جنگ و جدال و تعاطی و گفت و گو و چالشهای  بزرگ و کوچک بوده؟! و یا  آیا در عرصهی عملگرایی و در بطن  جوامع نیز  این نمودهای  عینی  را در بستر این مفاهیمِ  گاه متضاد و ضد و نقیض، می توان به چشم دید؟!
علم جامعهشناسی  در جامعه ی ایران امروز  برای  ما چه سخن تازه ای  دارد؟!
آیا انسان ایرانی امروز و ایران امروز در مرحله ی استاتیک اگوست کنتی است و یا دینامیک آگوست کنتی؟! اتفاق صنعت در ایران که با کشف نفت در مسجدسلیمان روی داده است، تا چه میزان توانسته انسان ایرانی را متاثر کند؟!
آیا پیرنگی از ذهنیت و فرضیه های مارکسیستی، هرگز در ایران  شکل گرفته است؟! چرا ما در تاریخ معاصر همواره از مباحث تئوریک و فرضیات جامعه شناختی، بلافاصله وارد دالانهای سیاست می شویم و گاه سیاست، سر جنگ و خشم و خصومت علیه جامعه شناسی بر می گزیند؟!
آیا با وجود سیاست زدگی ذاتی  انسان ایرانی، می توان راهبردهای  جامعه شناختی را به درستی  و بدون کژی ، تببین کرد و برای  فردای فرارو،  از چشمههای بالنده ی آن  انتفاع برد؟!
ایران بدون عنایت و عدم اجازه ی ورود جامعه شناسان به ساحت سیاست و اجرا، دچار عقبگرد شدید خواهد شد.