ساعت دو بعدازظهر روز سوم خرداد ۱۳۶۱ پس از ۳۴ روز نبرد بی امان، خرمشهر پس از ۲۰ ماه (۵۷۸ روز) اشغال، به طورکامل از چنگال نظامیان عراق خارج شد و هم اکنون ۳۵ سال از این حماسه ملی می گذرد.

پیشینه تاریخی دوهزارو ۱۴۴ساله خرمشهر

خرمشهر در منتهی الیه جنوب غربی کشور ایران در محل تلاقی رود کارون و اروندرود قرار دارد و از جمله شهرهای باستانی ایران زمین است که قدیمی ترین نامی که از این شهر در تاریخ به یادگار مانده، نام خاراکس است.
بر پایه مستندهای تاریخی، اسبار سیز، میسان را در سال ۱۲۷ ق. م در جلگه ای وسیع که از شمال به جنوب پادشاهی بابل و از جنوب به پادشاهی عیلام متصل بود، تاسیس کرد و خاراکس (خرمشهر) را به عنوان مرکز این منطقه انتخاب کرد. خاراکس (خرمشهر)، پس از حمله اسکندر گجستک به ایران ویران شد و به طورکلی از میان رفت. بعدها در همان محل، شهری به نام بیان بنا شد که درحال حاضر، نام روستایی است بر ساحل غربی رود کارون در دو کیلومتری انتهای این رود. آنچه مسلم است اینکه شهر بیان، پس از اسلام تا سده چهارم هجری قمری وجود داشته و مقدسی نیز در کتاب خود از آن یاد کرده است. در دوران معاصر و هم زمان با امپراتوری عثمانی، در سال ۱۸۱۰ میلادی[۲۲۵۱ ه. ق] نام محمره نخستین بار برای خرمشهر به کار رفت.
رضاشاه در سال ۱۹۲۵ میلادی به حکم رانی شیخ خزعل بر این شهر که با حمایت استعمار انگلیس درصدد جداسازی خوزستان از ایران برآمده بود، خاتمه داد و در همان سال در تصویب نامه هیئت وزیران، کاربرد ۱۱۵ساله نام محمره برای خاراکس باستانی ایران باستان پایان یافت و این شهر، خرمشهر نام گرفت. در سال ۱۳۵۹ خرمشهر که شهری استراتژیک بود مورد تجاوز دشمن بعثی قرار گرفت تا اینکه پس از ۳۴ روز مقاومت دلیرانه و جان فشانی سربازان دلیر ایرانی، خرمشهر در چهارم آبان ۱۳۵۹ به اشغال نیروهای متجاوز درآمد و ۲۰ ماه اشغال بود. چندی است اخباری در خوزستان منتشر شده که جریان هایی در خوزستان، درخواست نام گذاری عربی برای شهرهای خوزستان را مطرح می کنند که این امر، نگرانی های زیادی را در میان ملت قهرمان ایران و به ویژه خانواده های شهیدان ایجاد کرده است.

در این میان چند نکته درخور توجه است:
۱٫ نام های متداول شهرهای هر کشور تابع قانون نام گذاری رسمی آن کشور است که بر پایه پیشینه تاریخی و ملاحظات ملی و محلی، رسمیت می یابد؛ درعین حال برای کاربرد محاوره ای نام های محلی توسط ساکنان هر منطقه در گذشته محدودیتی نبوده و هم اکنون نیز محدودیتی وجود ندارد.
۲٫ درحالی که مطالبات عمده مردمی در استان خوزستان اعم از بختیاری ها، عرب زبان ها، لرها، دزفولی ها، بهبهانی ها، قشقایی ها و…، همواره نه تغییر نام شهرهای خوزستان به نام های عربی، بلکه حول محور آلودگی هوا، بحران آب، بی کاری و مشکلات اجتماعی بوده است، تغییر نام شهرهای خوزستان به نام های عربی، چه تاثیری در حل معضلات مهم و اصلی منطقه خواهد داشت؟
۳٫ درحالی که اسناد ویکی لیکس فاش کرده که اسرائیل، عربستان، ترکیه و… درصدد برجسته کردن مطالبات قوم گرایانه و ایران ستیز و گسل سازی زبانی- قومی بین ملت یکپارچه ایران هستند، آیا پافشاری بر تغییر نام خرمشهر، آبادان، شادگان، سوسنگرد و… به نام های محمره، عبادان، فلاحیه، خفاجیه و… سبب تحکیم انسجام ملی می شود یا افتراق و گسستگی ضد وحدت ملی را به همراه خواهد داشت؟
۴- بی تردید در صورت پافشاری گروهی برای تغییر نام هر شهر به یک نام قدیمی محلی، قطعا گروهی دیگر هم خود را محق بر مطالبه نامی قدیمی تر و باستانی تر برای آن شهر خواهند دانست که این جز تشتت و اختلاف افکنی قومی- محلی، هیچ فایده ای نخواهد داشت.

۵٫ نباید فراموش کرد جمعیت شهروندان شهرهای خوزستان همه ملت ایرانی هستند که برای حفظ خوزستان، هشت سال تمام جان فشانی و بهترین جوانان شان را فدا کرده اند. خرمشهر عزیز هم نه فقط ۱۷۰ هزار نفر جمعیت ساکن، بلکه بیش از۸۰ میلیون نفر شهروند ایرانی صاحب حق دارد که با ریخته شدن خون پاک بهترین فرزندان خود، اجازه ندادند این پاره تن ایران زمین در چنگال اشغال دشمن متجاوز ضد ایرانی باقی بماند.